Hoe eigenaarschap het verschil maakt: Van dramadriehoek naar groeidriehoek

Tom, een collega, mist regelmatig zijn deadlines en rondt taken niet af. Hij heeft altijd een reden. "Ik had niet genoeg informatie" of "De prioriteiten waren onduidelijk". Ikzelf word meer en meer gefrustreerd en … ik zeg niets.

Ik merk dat anderen in het team ook gefrustreerd raken. Ogen draaien in de kassen tijdens een meeting als zijn presentatie opnieuw niet klaar is. Veelbetekenende blikken worden uitgewisseld. Er wordt al eens achter Toms rug een opmerking gegeven of samen gezucht.

Maar … niemand zegt iets. Want wie moet er iets van zeggen? Ah, de leidinggevende natuurlijk, zeggen sommigen. Of HR. En waarom zou ik er iets van zeggen? Het is toch geen klein kind? Je weet toch dat je taken op tijd moet afmaken!? Ik ben zijn ouder toch niet!?

Soms hoor je andere collega’s Tom als excuus gebruiken: "Als Tom ermee wegkomt, waarom zou ik dan nog extra moeite doen?" En daarna natuurlijk nog meer geklaag, nog meer gezucht, nog meer ogen die draaien.

Het resultaat? Een team zonder engagement, zonder initiatief en … zonder eigenaarschap.

Wat gebeurt er als eigenaarschap ontbreekt?

Wanneer medewerkers geen verantwoordelijkheid nemen, heeft dit grote gevolgen:

• Er ontstaan excuses en vingerwijzen.

• Informele leiders en roddelculturen nemen de overhand.

• De werksfeer wordt negatief en demotivatie slaat toe.

• Beslissingen worden uitgesteld en problemen blijven liggen.

• Het management moet steeds ingrijpen en controleren.

• Medewerkers en leidinggevenden geven het uiteindelijk op. Normen vervagen.

De Dramadriehoek vs. de Groeidriehoek

De dramadriehoek, afkomstig uit de transactionele analyse, beschrijft destructieve gedragspatronen:

• Slachtoffer: "Het is niet mijn schuld, ik kan hier niets aan doen."

• Aanklager: "Jij hebt dit verkeerd gedaan!"

• Redder: "Ik los het wel voor je op."

  

  
  

Herkenbaar? Voor mij wel, want iedereen zal in discussies of gesprekken regelmatig één van de rollen uit de dramadriehoek opnemen zonder dat je het zelf door hebt. Dit patroon belemmert eigenaarschap en zorgt ervoor dat problemen blijven bestaan. De oplossing? De groeidriehoek!

De groeidriehoek moedigt positieve verantwoordelijkheid aan:

• Verantwoordelijke: "Wat kan ik zelf doen om dit op te lossen?"

• Uitdager: "Hoe kunnen we samen tot een oplossing komen?"

• Coach: "Hoe kan ik jou ondersteunen zonder het over te nemen?"

Hoe herken je de dramadriehoek en stap je over naar de groeidriehoek?

Je herkent de dramadriehoek vaak aan gevoelens van frustratie, machteloosheid of verwijten. Merk je dat je vaak excuses gebruikt of anderen de schuld geeft? Of dat je onbewust de rol van redder opneemt door steeds in te springen? Dan zit je waarschijnlijk in de dramadriehoek.

Om de overstap te maken naar de groeidriehoek:

• Herken je eigen rol: Vraag jezelf af: neem ik nu de rol van slachtoffer, aanklager of redder aan?

• Verander je mindset: Stap uit het patroon door verantwoordelijkheid te nemen en actief te zoeken naar oplossingen.

• Stel krachtige vragen: In plaats van "Waarom overkomt mij dit?", vraag "Wat kan ik doen om dit te verbeteren?"

Door deze acties toe te passen, kun je stap voor stap een cultuur creëren waarin eigenaarschap en verantwoordelijkheid centraal staan. In de volgende blog deel ik vijf concrete tips om dit verder te versterken!

Wil je met eigenaarschap, drama -en groeidriehoek aan de slag gaan? Kom dan naar onze open workshop op 11 maart in Gent. Ontdek hoe LUDO met bedrijfstheater, improvisatie, interactieve activiteiten en nog veel meer aan de slag gaat rond engagement en eigenaarschap.